بررسی مدل ­های رهبری در شرایط پیچیده و عدم قطعیت امروزی بیانگر آن است که مدل­های رهبری سنتیِ مبتنی بر رقابت و سلسله مراتبی، پاسخگوی چالش ­های محیطی پیش روی سازمان­ها نیستند و لزوم توجه به سبک­هایی از رهبری احساس می ­شود که پیرو محور هستند. بدین منظور، پژوهش حاضر با کشف معنا و ساختار بنیادین رهبری فداکارانه انجام شد. جامعه مورد مطالعه، نیروهای عملیاتی سازمان­های امداد و نجات (آتش­نشانی و فوریت­های پزشکی) شهر مشهد می­ باشند که 18 نفر تا رسیدن به اشباع نظری به صورت نمونه ­گیری هدفمند انتخاب گردیدند. استراتژی مورد استفاده پدیدارشناسی و ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. استحکام پژوهش از طریق چهار معیار قابلیت اعتبار، انتقال ­پذیری، قابلیت اطمینان و تأییدپذیری مورد بررسی قرار گرفت و نتایج تحلیل داده­ ها با کمک نرم افزار تحلیل کیفی MAXQDA انجام شد. مطابق یافته­ های پژوهش سیزده زیرمؤلفه در قالب سه مؤلفه دسته­ بندی شدند. مؤلفه ­های کشف شده مبین رهبری فداکارانه از منظر مشارکت­ کنندگان عبارتند از: گذشتن از دارایی­ های مادی و معنوی، گذشتن از منابع قدرت و جان فشانی. در انتها برمبنای مؤلفه­ های احصاء شده، توصیفی از معنا و ساختار رهبری فداکارانه ارائه شد. از دیدگاه نیروهای عملیاتی سازمان ­های امداد و نجات، رهبری فداکارانه، سبک مدیریتی است که در آن، فرمانده و مدیر عملیاتی با تأکید بر آرمان­های خود، از دارایی ­های مادی و معنوی و منابع قدرت گذشت می­ کند و در نهایت سطح گذشت از منافع با جان فشانی به اوج می ­رسد.

زمینه و هدف: فرماندهان پلیس، وظائف دشواری را برای مدیریت امور پلیسی برعهده دارند. در این میان سبک رهبری آنان می تواند تأثیر بسیاری بر برخی ویژگی های کارکنان پلیس داشته باشد. این تحقیق در صدد بررسی تأثیر سبک رهبری فرماندهان بر آوای سازمانی کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر است. روش: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر به تعداد 2200 نفر بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 328 نفر در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد سبک رهبری هرسی و بلانچارد[1] (1989) از نظر کارکنان و پرسشنامه استاندارد آوای سازمانی کارکنان همس[2] (2012) بود. روایی ابزار توسط معیارهای میانگین واریانس استخراج شده و پایایی ابزار با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده­ها، از مدلیابی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که سبک رهبری با ضریب 460/0، بر آوای سازمانی کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر موثر است. سبک رهبری آمرانه با ضریب تأثیر 224/0- تأثیر منفی و سبک های رهبری متقاعد کننده، مشارکتی و تفویضی تأثیر مثبت و معناداری بر آوای کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر دارند. همچنین نتیجه دیگر دلالت بر این دارد که سبک تفاوت معنی داری بین میزان آوای کارکنان در سبک های رهبری متنوع وجود دارد به طوریکه بیشترین آوای کارکنان اختصاص به کارکنان دارای فرماندهانی با سبک تفویضی است. نتیجه ­گیری: نتیجه حاصل از یافته های تحقیق این است که فرماندهان انتظامی استان بوشهر، سبک رهبری تفویضی را در اولویت خود قرار دهند تا با این سبک موجبات افزایش آوای کارکنان شوند.

هدف از این پژوهش رابطه ساده و چند متغیری بین ویژگیهای شخصیتی و سبکهای رهبری مدیران سازمانهای دولتی اهواز است. در این پژوهش رابطه عوامل 16 گانه شخصیتی کاتل با سه سبک رهبری ملاحظه کار، سازمانده و مشارکتی مورد بررسی قرار گرفت. از بین 148 سازمان دولتی مستقر در شهرستان اهواز 85 سازمان به طور تصادفی ساده انتخاب شدند. برای شناخت سبک رهبری مدیران، 5 نفر از کارکنان زیردست هر مدیر نیز به روش تصادفی ساده انتخاب گردیدند. در مجموع 170 مدیر یا معاون مدیر و850 نفر از کارکنان زیردست آنان در پژوهش شرکت داده شدند. از نمونه مدیران 118 نفر به پرسشنامه شخصیتی کاتل پاسخ دادند. 590 نفر از زیر دستان این مدیران نیز پرسشنامه سبک های رهبری را تکمیل کردند. نتایج حاصل نشان دادند که: (1) از بین 16 عامل شخصیتی مورد بررسی در این پژوهش، عوامل شخصیتی C (استوار – احساساتی) و Q1 (خطرکننده – محافظه کار) با سبک رهبری ملاحظه کار، عوامل شخصیتی L (شکاک – زودباور) و Q3 (خویشتن دار – ناخویشتن دار) با سبک رهبری سازمانده و عوامل شخصیتی B (باهوش – کم هوش)، F (بی خیال – جدی) و H (جسور – ترسو) با سبک رهبری مشارکتی، همبستگی ساده و معنی داری دارند. (2) از بین 16 عامل شخصیتی کاتل، عوامل C (استوار – احساساتی)، A (مردم آمیز – کناره جو)، L (شکاک – زودباور) و Q1 (خطرکننده – محافظه کار) با سبک رهبری ملاحظه کار، عوامل L (شکاک – زودباور) و C (استوار – احساساتی) با سبک رهبری سازمانده، و عوامل Q1 (خطر کننده – محافظه کار)، G (اصولی – مصلحت گرا) و H (جسور – ترسو) با سبک رهبری مشارکتی به روش مرحله ای همبستگی چندمتغیری معنی دار دارند.

مقدمه: انتخاب شیوه رهبری مناسب توسط سرپرستاران علاوه بر بهبود عملکرد آنها میتواند افزایش رضایت شغلی پرستاران و در نتیجه تحقق اهداف سازمانی را بدنبال داشته باشد. این مطالعه تلاشی برای تعیین سبک رهبری سرپرستاران از دیدگاه پرستاران و بررسی رابطه آن با پیامد های رهبری در مراکز آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان می باشد.روش کار: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی که در سال 1394 انجام شد، جامعه پژوهش کلیه پرستاران مراکز آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان (N=950) بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای از نوع نسبتی تعداد 360 نفر از پرستاران شاغل بعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه چند عاملی رهبری بس و اولیو بود. آنالیز داده ها توسط نرم افزار SPSS به وسیله آزمون های توصیفی و استنباطی انجام شد.یافته ها: نتایج بیانگر این بود که سرپرستاران از ترکیبی از سه سبک رهبری تحول آفرین، عملگرا و عدم مداخله استفاده می کردند. همچنین نتایج نشان داد که مولفه های انگیزش الهامی (r=0.89, P>0.001)، نفوذ آرمانی (r=0.89, P>0.001)، ملاحظه فردی (P>0.001) و رهبری عدم مداخله (r=0.71, P>0.001) با اثربخشی رهبری رابطه معنی داری داشتند، همچنین مولفه های ملاحظه فردی (r=0.83, P>0.001)، نفوذ آرمانی (r=0.85, P>0.001)، مدیریت بر مبنای استثنای فعال (r=0.84, P>0.001) و مدیریت بر مبنای استثنای غیرفعال (r=0.35, P>0.001) با رضایت شغلی رابطه معنی داری داشتند.نتیجه گیری: لازم است سرپرستاران به تقویت مولفه های پنج گانه سبک رهبری تحول آفرین و مولفه پاداش اقتضایی از سبک رهبری عملگرا در رفتار های مدیریتی خود تلاش نمایند.

این پژوهش با هدف تعیین تاثیر سبک رهبری مشارکتی بر ادراک امنیت شغلی با در نظر گرفتن نقش میانجیگرانه سلامت روان شناختی محیط کار انجام گرفت. این مطالعه از نوع پژوهش های همبستگی با استفاده از مدل یابی علی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان کارخانه پایدار فولاد آیریک اصفهان تشکیل دادند که از میان آنها تعداد 140 نفر از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های رهبری مشارکتی (نمائی، 2012)، سلامت روان شناختی محیط کار (مهداد، 1389) و امنیت شغلی (فرانسیس و پارلینگ، 2005) بود. تحلیل داده ها از طریق الگوی معادلات ساختاری انجام گرفت و نتایج نشان داد که طی یک سلسله روابط زنجیره ای، سبک رهبری بر سلامت روان شناختی، سلامت روان شناختی بر ادراک عدم امنیت شغلی و رهبری مشارکتی بر ادراک عدم امنیت شغلی تاثیر مستقیم معنادار (P<0.01) و رهبری مشارکتی بر ادراک عدم امنیت شغلی از طریق سلامت روان شناختی دارای تاثیر غیرمستقیم معنادار (P<0.01) است. همچنین، سبک رهبری مشارکتی بر ادراک امنیت شغلی دارای تاثیر معنادار (P<0.01) است. بر اساس یافته های پژوهش، می توان چنین نتیجه گیری نمود که سبک رهبری مشارکتی از طریق بهبود سلامت روان شناختی محیط کار، می تواند ادراک امنیت شغلی را افزایش دهد.